ΑΡΘΡΑ & ΑΠΟΨΕΙΣ

Πρέπει ή θέλω;

Πρέπει ή θέλω;

Τελικά, πώς επηρεάζει την ψυχική μας υγεία το «πρέπει» και το «θέλω»; Αν είχαμε μια ζυγαριά, προς τα πού θα έγερνε τελικά, προς τα «πρέπει» ή προς τα «θέλω»;

Αν ερωτηθεί ο καθένας από εμάς τι είναι «πρέπει» και τι είναι «θέλω», θα προκύψουν διαφορετικές απαντήσεις, γεγονός που κάνει την αντίληψη των δύο αυτών εννοιών υποκειμενική υπόθεση. Επίσης, η αναλόγια τους στη ζωή του καθένα διαφέρει σύμφωνα με το χαρακτήρα του, την ιδιοσυγκρασία και τις πεποιθήσεις του, τον τρόπο που έχει μάθει να λειτουργεί στην καθημερινότητά του. Ωστόσο υπάρχει μια ιδανική ισορροπία, προσωπική στον καθένα, κατά την οποία η αναλογία των «πρέπει» και των «θέλω» τον κρατά ικανοποιημένο, και αυτό φαίνεται από τα συναισθήματα που βιώνει κάθε φορά, είτε αυτά είναι ευχάριστα, είτε είναι δυσάρεστα. Συνήθως, όταν κάνουμε πράγματα που θέλουμε, βιώνουμε ευχάριστα συναισθήματα, ενώ αυτά που πρέπει, τα βιώνουμε ως δυσάρεστα κι ενοχλητικά.

Έχουμε σκεφτεί, λόγου χάρη, γιατί πολλές φορές αντιδρούμε έντονα στη λέξη «πρέπει» με θυμό; Ποιό εσωτερικό μας κομμάτι ερεθίζεται, ενεργοποιείται κι αντιδράμε έτσι; Και μόνο στην ακοή της λέξης «πρέπει», παρουσιάζονται καταστάσεις ψυχονοητικές, όπως θυμός, οργή, αναβλητικότητα, κωλυσιεργία, αγανάκτηση, αρνητισμός, καθώς και διάφορα σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι, ενοχλήσεις στο στομάχι, ατονία, υπνηλία και δυσφορία.

Έχουμε αναρωτηθεί από πού προέρχονται τα «πρέπει» μας και πόση προσωπική ελευθερία μας αφήνουν; Τα «πρέπει» είναι εσωτερικευμένες πεποιθήσεις που προέρχονται από έξω και που τα έχουμε δεχτεί όχι πάντα με ελεύθερη επιλογή και άρα δεν αντιπροσωπεύουν πάντα την προσωπική μας βούληση. Συχνά δε, συγκρούονται μ'αυτήν.

Υπάρχει, βέβαια, ένα ποσοστό ελευθερίας στα «πρέπει», καθώς τα όρια μας προστατεύουν, όπως μπορεί να υπάρξει κι ένα ποσοστό καταναγκασμού στα «θέλω» όταν αυτό εμπεριέχει μια εγωιστική παρόρμηση, που αδιαφορεί για τις ρεαλιστικές συνθήκες και γίνεται εμμονή που μπορεί να οδηγήσει τελικά στην απογοήτευση, στη ματαίωση, ακόμα και στη κατάθλιψη.

Άρα, το «θέλω», σε μια εξελικτική διάσταση, είναι το αποτέλεσμα της δημιουργικής επίλυσης των συγκρούσεων που υπάρχουν μέσα μας ανάμεσα στις δύο αυτές έννοιες. Ο καθένας μας καλείται σε οποιαδήποτε φάση της ζωής του να ζυγίσει τα «θέλω» και τα «πρέπει» του, να δει από πού προέρχονται και τι αντίκτυπο έχουν στην παρούσα πραγματικότητα και ζωή του. Μετά από αυτή την ψυχολογική διεργασία ενδοσκόπησης κι αυτοπραγμάτωσης μπορούμε πλέον, έχοντας τη γνώση, να είμαστε ελεύθεροι, δημιουργικοί, χαρούμενοι, υπεύθυνοι και να χαράξουμε τον προσωπικό μας δρόμο.

Θεόφιλος Φούκης.

Copyright © 2012 Φούκης Θεόφιλος   Αll rights reserved