Η Ζήλεια στην σχέση

Τα παραδείγματα ζήλειας πολλά…

Η Μ. που δεν εμπιστεύεται τον άντρα της και υποπτεύεται τη γραμματέα του, τη συνάδελφό του, την κολλητή του φίλη…

Η Κ. η οποία τρέμει κάθε φορά που χτυπάει το τηλέφωνό της καθώς ο σύζυγός της την υποψιάζεται και άρχιζε μετά τις ερωτήσεις για το ποιος είναι στο τηλέφωνο.

 Η περίπτωση της Ε. η οποία παραπονιέται ότι ο άντρας της δεν τη ζηλεύει και αναρωτιέται αν την αγαπάει ακόμα κοκ.

Τα παραδείγματα ζήλειας άπειρα και σίγουρα όλοι μας έχουμε βιώσει κάποιο αντίστοιχο περιστατικό με τον έναν ή τον άλλο τρόπο καθώς η ζήλεια συχνά συνδέεται άρρηκτα με τον έρωτα, το πάθος, την αγάπη. Επίσης, να μην ξεχνάμε ότι η ζήλεια έχει γίνει αφορμή για τα πιο βίαια εγκλήματα.

Η ζήλεια δεν είναι ένα αμιγές συναίσθημα, αλλά ένας συνδυασμός συναισθημάτων που περιλαμβάνει το φόβο ότι ο σύντροφός του θα τον εγκαταλείψει και το θυμό, ενώ το άτομο βρίσκεται σε μια διαρκή απειλή. Το άτομο που ζηλεύει βιώνει πόνο, ανασφάλεια, φόβο, αβεβαιότητα και συχνά έχει έμμονες ιδέες. Υπάρχει μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της φυσιολογικής ζήλειας (περί μονογαμίας/ δέσμευσης)  και της υπερβολικής/ παθολογικής ζήλειας που συνδέεται με μια τάση ελέγχου και μπορεί να καταστρέψει μία σχέση.

Η ζήλεια συνδέεται με χαμηλή αυτοεκτίμηση του ατόμου που εκδηλώνεται μέσω της κτητικότητας και της καχυποψίας του. Βέβαια, στις περισσότερες περιπτώσεις οι κατηγορίες είναι αβάσιμες, αποτελούν ενδείξεις ανασφάλειας και πιέζουν υπερβολικά το άτομο που τις δέχεται. Το άτομο μέσω της ζήλειας του, μέσω της κτητικότητάς του έχει την ψευδαίσθηση ότι ελέγχει τον άλλον.

Για παράδειγμα  μπορεί να σκέφτεται ότι αν δεν μιλά στο τηλέφωνο με μία συνάδερφό του, δεν υπάρχει ο κίνδυνος να την απατήσει. Το άτομο που ζηλεύει παθολογικά βρίσκει κάθε βλέμμα, κάθε κίνηση, κάθε λέξη του συντρόφου του ύποπτη. Σε πολλές περιπτώσει η ζήλεια είναι απλά κατασκεύασμα του ατόμου που ζηλεύει. Ας πάρουμε για παράδειγμα την περίπτωση όπου μία γυναίκα παίρνει τηλέφωνο τον άντρα της που είναι στη δουλειά του και αυτός δεν το σηκώνει. Αν η γυναίκα έχει υπερβολική ζήλεια τότε μπορεί να ισχυριστεί ότι ο άντρας της την απατά και γι’ αυτό δεν σηκώνει το τηλέφωνό του. Στην πραγματικότητα όμως ο άντρας της μπορεί να μην σηκώνει το τηλέφωνο, γιατί μπορεί να είναι σε σύσκεψη, να είναι απασχολημένος,  να μην ακούει το τηλέφωνο ή ακόμη και μπορεί να το έχει αφήσει  κάπου αλλού.

Το αποτέλεσμα της ζήλειας είναι το άτομο που ζηλεύει να παρακολουθεί υπερβολικά τον/ τη σύντροφό του και να τον βομβαρδίζει με αλλεπάλληλες ερωτήσεις (για το που πήγε, ποιος άλλος ήταν μαζί του, που πήγαν κοκ.). Οι ερωτήσεις αυτές είναι πολύ πιεστικές για το άτομο που τις δέχεται και πολύ συχνά το βάζουν σε μια διαδικασία να πρέπει να απολογηθεί για τα αυτονόητα. Όλο αυτό μακροπρόθεσμα είναι πολύ ψυχοφθόρο, δημιουργεί ένα αίσθημα εγκλωβισμού και πίεσης στο άτομο και αποτελεί φθορά και για την ίδια τη σχέση.

Η εμπιστοσύνη αποτελεί βασικό συστατικό μιας σχέσης. Μέσα σε μια σχέση χρειάζεται να αφεθούμε και να εμπιστευτούμε τον άλλον, ακόμη κι αν κάποια στιγμή υπάρχει περίπτωση να μας  κοροϊδέψει, να μας απατήσει, να μας πληγώσει κα. Είναι λάθος να θεωρούμε τον άλλον ιδιοκτησία μας. Μια ισότιμη και υγιής σχέση προϋποθέτει εμπιστοσύνη, σεβασμό και ελευθερία και των δύο να δρουν αυτόνομα σαν  μεμονωμένα άτομα.

Με λίγα λόγια σε ένα ζευγάρι είναι απαραίτητη η συντροφικότητα, το εμείς, αλλά χρειάζεται και χώρος για να αναπτυχθεί το εγώ. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που απαιτείται είναι μια στροφή προς τον εαυτό και όχι προς το άτομο στο οποίο κατευθύνεται η ζήλεια. Το άτομο που ζηλεύει, θα πρέπει να εστιάσει την προσοχή του στον εαυτό, στις ανάγκες του, στα συναισθήματα μειονεξίας και ανεπάρκειάς του. Χρειάζεται προσπάθεια για την ενίσχυση της αυτοεκτίμησής του, προκειμένου να αισθανθεί ασφάλεια και εμπιστοσύνη μέσα στη σχέση.