Η κεντρική αρχή της αναλυτικής ψυχολογίας είναι η εξατομίκευση. Σύμφωνα με αυτή, η προσωπικότητα μπορεί να αντιληφθεί τις δυνατότητες της μέσω της ανάπτυξης μιας συμβολικής συμπεριφοράς. Oι διχασμένες και περιορισμένες πλευρές της προσωπικότητας μπορούν να διαφοροποιηθούν και να αποκτηθεί μια συνειδητή στάση προς αυτές.

Ο Jung έκανε διαχωρισμό μεταξύ ατομικού και συλλογικού ασυνείδητου. Το συλλογικό ασυνείδητο αποτελεί την πηγή της συνειδητότητας. Είναι το στρώμα της ψυχής που βρίσκεται στη βάση του ατομικού ασυνείδητου. Ορισμένες φορές παρομοιάζεται με τα γεωλογικά στρώματα όπου, καθώς αποκαλύπτετε το ένα, διαπιστώνετε ότι στηρίζεται πάνω σε κάποιο άλλο. Το συλλογικό ασυνείδητο είναι το βαθύτερο και δυσκολότερο προσβάσιμο στρώμα και δεν μπορεί να γίνει εντελώς γνωστό, το μόνο που μπορούμε να ελπίζουμε είναι να αποκτήσουμε μια συνειδητή στάση σε σχέση με αυτό.

Η θεωρία του είναι ότι όλα τα ανθρώπινα όντα είναι, σε κάποιο στοιχειώδες επίπεδο, συνδεδεμένα μεταξύ τους και ότι δεν διαχωρίζονται αλλά συνδέονται.

Το συλλογικό ασυνείδητο εκφράζεται μέσα από τα αρχέτυπα. Πρόκειται για επαναλαμβανόμενα πρότυπα που δεν έχουν δική τους μορφή, αλλά περισσότερο διαισθητικές αντιλήψεις. Είναι τα βασικά πρότυπα από τα οποία παίρνουν μορφή οι εικόνες στα όνειρα, στους μύθους και στην τέχνη. Συχνά τα αρχέτυπα αποδίδονται με ανθρώπινη μορφή και χαρακτηρίζονται από μορφές, όπως είναι ο <<ήρωας>> ή η <<μητέρα- γη >>.

Ψυχολογικοί τύποι- Εσωστρεφής και εξωστρεφής:Εσωστρεφής είναι ένα άτομο για το οποίο η αντανάκλαση του εσωτερικού κόσμου αποτελεί κυρίαρχο χαρακτηριστικό της ζωής του, ενώ ο εξωστρεφής είναι περισσότερο προσανατολισμένος στον εξωτερικό κόσμο. Υπάρχουν διαφορετικοί ψυχολογικοί τύποι και βρίσκονται με κάποια μορφή σε όλους μας, μπορεί ο ένας ή ο άλλος να είναι κυρίαρχος. Έτσι, ορισμένοι είναι συναισθηματικοί, αισθητηριακοί ή διανοητικοί τύποι.

Η ψυχή αποτελείται από αντίθετα. Αυτό σημαίνει ότι κάθε συνειδητή στάση αντισταθμίζεται από μια ασυνείδητη. Πρόκειται για μια δυναμική λειτουργία της ψυχής, είναι μια ενεργητική αρχή που αποτελεί την προϋπόθεση της ψυχικής ζωής.

Η σκιά είναι η ασυνείδητη πλευρά της ψυχής. Είναι η αρνητική, ανεπιθύμητη ή απορριπτέα πλευρά της προσωπικότητας. Βασίζεται στην ιδέα ότι κάθε υλικό αντικείμενο σχηματίζει μια σκιά και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με μεταφορική έννοια για την ψυχή. Επομένως τα συνειδητά στοιχεία δημιουργούν μια ασυνείδητη σκιά και μπορεί να έχουν σαν αποτέλεσμα ασυνείδητες πράξεις ή τη μετατροπή ενός διασπασμένου στοιχείου σε ένα <<άλλο>>, στο οποίο μπορεί τότε να πέσει το φταίξιμο.  

Άνιμα και Άνιμους : αποδίδουν ιδιότητες φύλου στα αντίθετα. Η ψυχολογική εκδήλωση αυτών των αντιθέτων μπορεί να πάρει υλική μορφή. Στα όνειρα ή στις φαντασιώσεις ο επιθυμητός άλλος παίρνει πολύ συχνά τη μορφή ενός ιδανικού προσώπου π.χ ενός εραστή. Η Άνιμα θεωρείτε συχνά σαν εικόνα της ψυχής.

Η Περσόνα είναι το δημόσιο πρόσωπο, αυτό που παρουσιάζει στον κόσμο κάθε άτομο. Ορισμένες φορές παίρνει τη μορφή μάσκας.

Ο Εαυτός είναι το κέντρο της ύπαρξης είναι ο βαθύτερος πυρήνας. Είναι μια συνδετική αρχή μέσα στην ανθρώπινη ψυχή. Ο εαυτός γίνεται αντιληπτός σαν αναπόσπαστη πλευρά της ύπαρξης, αλλά η κατανόηση του αποτελεί επίσης το στόχο της θεραπείας.  

Πηγή του άρθρου από βιβλίο του colin feltham & ian Horton